Kinderen leren sparen: financiële opvoeding begint thuis
- wendy panier
- 7 okt
- 9 minuten om te lezen
Bijgewerkt op: 16 nov
Heb jij een kleine spaarder in huis die zijn centjes krampachtig vasthoudt, een zorgertje dat in de winkel overal potentiële cadeautjes ziet of een levensgenieter die maar al te graag zijn geld uitgeeft?
We hebben allemaal, vaak onbewust, een houding tegenover geld die ons vormt. Nieuwe inzichten hierin krijgen kinderen niet zomaar mee. Want buiten de lessen rekenen, waar geldwaarden, gepast teruggeven, inkoopprijs, verkoopprijs en winst en verlies aan bod komen, is er weinig aandacht voor het thema geld.
In een maatschappij waar leren fietsen of schrijven vanzelfsprekend is en waar veel te jong al lessen over relaties en seksualiteit ontstaan, blijft financiële opvoeding opvallend vaak achterwege.
Hoe kunnen onze kinderen leren sparen en bewuste keuzes maken? Als je het mij vraagt, begint financiële opvoeding thuis. Laat deze blogpost een eerste stap in de goede richting zijn, met concrete spaartips en handvatten om mee aan de slag te gaan.
Inhoudstafel
Disclaimer: Deze blogpost bevat affiliate links. Dit betekent dat ik een kleine commissie kan ontvangen als je iets koopt via deze links, zonder dat het jou extra kost. Ik promoot alleen producten en diensten waar ik volledig achter sta en die ik zelf zou gebruiken. Deze commissie helpt me om deze blog te blijven runnen en je te blijven inspireren.
Kinderen leren sparen: meer dan muntjes in een spaarpot
Op geboortekaartjes wordt de quote 'Droom grote dromen'Â makkelijk gebruikt. Als ouder willen we niets liever dan dat ons kind later alle kansen grijpt om het leven van hun dromen te leven. Maar grote dromen waarmaken, vraagt ook om bepaalde vaardigheden.
De basis daarvoor begint op jonge leeftijd. Door kinderen te leren sparen en hen stap voor stap vertrouwd te maken met geld, geef je ze meer dan muntjes in een spaarvarken. Je geeft hen de kans om later zelfstandig en weloverwogen beslissingen te nemen.
Wanneer je daar vroeg mee begint, versterkt dat niet alleen hun zelfvertrouwen en verantwoordelijkheidsgevoel, maar leren ze ook belangrijke inzichten zoals de waarde van geld: wat heb je echt nodig en wat is luxe? Het verschil tussen wensen en noden, consuminderen, reflecteren op eigen gedrag met zakgeld en dankbaarheid ervaren om wat je hebt. Bovendien oefenen ze capaciteiten als geduld, keuzes maken en doelen stellen. Zo wordt geld niet alleen een middel, maar ook een manier om waarden en verantwoordelijkheid door te geven.
Hoeveel zakgeld geef je?
Een logische vraag als we het hebben over leren sparen. Maar als je het mij vraagt, bepaalt zakgeld alleen niet hoe een kind met geld leert omgaan.
Het gaat vooral om gewoontes die je samen opbouwt. Laat je kind ongebruikt speelgoed verkopen en geef het zo een tweede leven. Een app zoals Vinted is hier perfect voor. Betrek je kind stap voor stap bij dit proces en spreek samen af wat er met de centjes gebeurt.
Ook verjaardagsgeld of gekregen centjes van andere gelegenheden zijn waardevolle momenten om het gesprek over sparen en keuzes maken aan te wakkeren.
Wil je toch houvast over hoeveel zakgeld een kind gemiddeld krijgt? Er bestaan richtlijnen voor zakgeld per leeftijd, bijvoorbeeld via het Nederlandse Nibud zakgeldschema. Je vindt er een overzicht van het gemiddeld zakgeld en kleedgeld per leeftijd in Nederland. Zie die cijfers als een handig vertrekpunt, maar kijk altijd naar wat past bij jouw kind en jouw gezin.
Zakgeld kan heel mooi verbonden worden met gewoontes die zelfstandigheid en zelfzorg versterken. Je kan voorwaarden koppelen aan het krijgen van zakgeld zoals je eigen rommel opruimen, je was in de wasmand doen, wekelijks de vloer van je kamer stofzuigen en een rustige avondroutine inbouwen waarbij je een kwartier voor bedtijd je pyjama aan hebt, je tanden gepoetst zijn en je kleren voor morgen klaar liggen. Met een speelse bonus dat ze een kwartiertje langer mogen opblijven als ze op tijd klaar zijn.
Het draait hier niet om controle of om een prijskaartje aan gedrag te hangen, maar om te ervaren dat iedereen bijdraagt aan een fijne sfeer thuis.
Spaarpot kind: De leukste opties op een rij
Een spaarpot is vaak de allereerste plek waar kinderen hun geld verzamelen. Een bijzonder potje waarin je kind bij elke gelegenheid muntjes ziet groeien en misschien wel groter gaat dromen.
Een spaarpot maakt geld tastbaar en leuk. Het helpt kinderen om verlangens even uit te stellen, vooruit te denken en bewuster keuzes te maken.
Zoveel leerkansen verdienen natuurlijk de leukste spaarpot die er is. De mooiste opties zocht ik alvast voor je uit.
Een tijdloos cadeau dat altijd in de smaak valt. Ideaal als eerste spaarpotje voor een baby of peuter, en een prachtig kraamcadeautje voor zowel jongens als meisjes. Een mooi begin van financiële educatie thuis.
Een echte klassieker. Dit onbreekbare spaarvarkentje past bij elke leeftijd en staat gezellig in de kinderkamer. Ideaal om kinderen spelenderwijs te leren sparen.
Kinderen leren sparen begint met kleine stapjes. Deze interactieve spaarpot helpt daarbij op een vrolijke manier. Een schattig katje verzamelt de munten en laat een lief miauwtje horen. Zo groeit niet alleen het spaargeld, maar ook het besef van waarde op een superleuke manier.
Voor de hondliefhebbers wordt sparen een echt avontuur met deze hongerige hond. Zodra je een muntje geeft, buigt hij gretig naar voren en 'verslindt' het alsof het zijn lievelingssnack is. Spannend en leuk om te zien hoe de muntjes één voor één verdwijnen in zijn voerbak.
Bouwen aan je toekomst wordt wel heel letterlijk met deze bouwblok spaarpot. Kinderen kunnen hun muntjes verzamelen en tegelijk hun eigen spaarpot bouwen.
Een superleuke accessoire voor de kinderkamer en een originele manier om sparen tastbaar te maken.
Met een transparante spaarpot zien kinderen hun muntjes letterlijk groeien. Dat maakt sparen extra motiverend.
Deze zelftellende variant telt elk muntje automatisch op, zodat kinderen meteen weten hoeveel er al gespaard is.
Met deze kluis wordt sparen wel heel echt. Je kind opent hem alleen met de juiste pincode, dat maakt het extra spannend.
De kluis biedt plek voor muntjes en briefgeld. Zo krijgt je kind het gevoel dat het echt verantwoordelijk is voor zijn eigen spaargeld en leert het dat geld veilig bewaren ook bij sparen hoort.
Spelenderwijs leren sparen: de 3 enveloppen-methode
Tot voor kort telde onze dochter van tien een paar keer per jaar haar centjes om te zien of ze al een paard kon kopen. Maar met haar zwak voor knuffels is dat sparen niet altijd even makkelijk. Op zulke momenten herinner ik haar eraan dat je elke euro maar één keer kunt uitgeven, al smelt haar hartje telkens weer voor dat schattige knuffelbeest in de winkelrek. Om haar bewuster te maken van geld, stonden we samen stil bij het verschil tussen wat noodzakelijk is en wat luxe is. Dat werd een waardevol gesprek en de antwoorden waren vertederend: mama, papa, zus en poes waren noodzakelijk. In het begin hoorden de vele knuffels op bed daar ook bij, tot ze het verschil beter begon te begrijpen. Dan mochten het misschien wel iets minder knuffels zijn.
Uitstapjes en reizen werden als vanzelfsprekend gezien, net als verschillende schoenen om uit te kiezen afhankelijk van het weer.
Een mooi fragment om samen te bekijken vind ik de video van Leo Bormans over De acht knikkers van Qadir, een verrijkende manier om met kinderen te praten over wat echt waarde heeft.
Geïnspireerd door de 50/30/20-regel, een budgetteringsmethode waarbij je je inkomen verdeelt in 50% vaste lasten, 30% wensen en 20% sparen, paste ik dit principe aan naar haar leefwereld. We kochten een spaarpot met drie vakken, maar je kunt ook perfect met drie enveloppen werken.
Zo ziet het eruit:
Toekomst-envelop → sparen voor later (bv. rijbewijs, studies)
Dromen-envelop → voor iets groots waar ze van droomt (bv. speelgoed, een fiets, misschien zelfs een paard)
Geniet-envelop → om nu iets leuks van te doen of een cadeautje te kopen
Sinds we dit principe toepassen, merken we dat het krijgen van geld voor haar veel waardevoller is geworden. Ze maakt bewustere keuzes en denkt beter na over wat ze echt wil. En als ouder is het heerlijk om haar enthousiast te zien toewerken naar haar droom.
Tip:Â er bestaan spaarpotten met drie vakken voor volwassenen die dit principe ondersteunen, maar met wat creativiteit kun je het ook zelf maken met enveloppen of glazen potjes. Laat je kind de labels en tekeningen zelf ontwerpen, dat maakt het nog leuker en persoonlijker.
Klusjes voor geld
Ik merk hoe fijn het is wanneer de meisjes spontaan helpen in huis. Toch komt dat niet altijd vanzelf. Daarom maakte ik een klusjes-voor-kinderen scheurblaadje: een printable die helpt om van huishoudelijke taakjes een leuke gewoonte te maken.
Het idee is eenvoudig: ze scheuren spontaan of op afgesproken momenten een taakje af van het blaadje, en na uitvoering mogen ze het vooraf afgesproken bedrag innen.
Door kinderen stap voor stap taakjes te leren doen, groeien ze niet alleen in zelfstandigheid, maar ook in zelfvertrouwen. Ze voelen zich verantwoordelijk, merken dat hun hulp telt en krijgen waardering voor wat ze doen. En eerlijk? Het is ook gewoon fijn om als gezin samen te werken.
Je vindt het scheurblaadje in mijn webshop in verschillende varianten: een blanco exemplaar om zelf in te vullen, een versie met voorgestelde klusjes en een variant waarbij bedragen aan de taken gekoppeld zijn.
Kijk gerust welke versie het best past bij jullie gezin
Wat te doen met spaargeld? Boeken die inspireren
Kinderen bewust leren omgaan met geld en sparen gebeurt in de kleine momenten van elke dag, bijvoorbeeld tijdens het boodschappen doen of wanneer er weer verleidelijke reclame voorbij komt. Door samen te praten over geld, waarde en keuzes, geef je hen inzichten die ze hun hele leven meedragen.
Boeken maken abstracte begrippen zoals geld en sparen veel tastbaarder voor kinderen. En als ouder zijn ze een fijne kapstok om het gesprek op een natuurlijke manier op gang te brengen.
Een paar mooie titels om samen te lezen zijn:
Eef Rombaut & Emma Thyssen
Een grappig en ontwapenend verhaal over een schaap dat op zoek gaat naar rijkdom en onderweg ontdekt wat écht belangrijk is.
Ben Hubbard
Een helder en kleurrijk boek dat kinderen op hun niveau uitlegt wat geld is, hoe je het verdient, uitgeeft en spaart.
Arwen Kleyngeld
Een helder en speels boek vol weetjes over geld. Van piraten en hackers tot sparen, investeren en cryptogeld. Ideaal voor nieuwsgierige kinderen die willen begrijpen hoe geld werkt.
Ilona Lammertink en Els Vermeltfoort
Een liefdevol prentenboek dat kinderen laat voelen dat geluk niet in spullen zit, maar in kleine momenten samen.
Koekoek kinderboek
Een luchtige introductie tot digitaal geld, speciaal voor nieuwsgierige kinderen die willen begrijpen wat crypto eigenlijk is.
Slim sparen en financiële opvoeding: vroeg beginnen loont
Kinderen leren omgaan met geld hoeft niet saai te zijn, integendeel. Door kleine, dagelijkse momenten te benutten, groeit hun inzicht op een natuurlijke manier. Met deze speelse ideeën maak je van financiële opvoeding iets dat bijblijft:
Laat ze speelgoed verkopen op Vinted
Leer kinderen dat spullen een tweede leven kunnen krijgen.
Analyseer samen reclame
Laat ze nadenken over hoe reclame ons probeert te verleiden. Wat maakt dat je iets graag wil hebben? En heb je het echt nodig?
Speel Monopoly of Hotel
Spelenderwijs leren ze omgaan met geld, risico nemen en keuzes maken. Wellicht met veel plezier en soms ook een vleugje frustratie.
Kleine bedragen tellen ook
Een muntje lijkt weinig, maar elke bijdrage telt. Zo leren ze dat sparen tijd en geduld vraagt.
Stel samen spaardoelen op
Doelen geven richting en maken sparen concreet.
Vergelijk prijzen in de winkel
Laat ze kijken naar de prijs per kilo. Zo ontdekken ze wat waarde krijgen voor je geld echt betekent.
Beluister samen ‘10 miljoen’ van Samson en Marie
Het lied 10 Miljoen is een luchtige manier om te praten over rijkdom, geluk en wat echt telt in het leven. Gebruik het moment om samen te ontdekken wat je echt nodig hebt en wat gewoon leuk is om te willen.
Kijk samen Schooltv
Bekijk samen korte afleveringen over de oorsprong van geld, digitale munten en eerlijk handelen.
Speelgoed schenken aan een goed doel
Spullen delen brengt vaak meer voldoening dan iets nieuws kopen. Verbind sparen aan consuminderen.
Dankbaarheid
Sta samen stil bij wat er al is. Tevreden zijn met wat je hebt, maakt elk muntje dat volgt extra waardevol.
Ik hoop dat deze blog je inspiratie bracht om thuis met kleine stapjes aan de slag te gaan met geld, dromen en bewust leren sparen.
Ik ben benieuwd hoe dit thema bij jullie leeft. Deel gerust jullie ervaringen of tips in een reactie hieronder.
Liefs, Wendy
Pin voor later
Dit vind je misschien ook leuk om te lezen
Hey!
Ik ben Wendy, mama van twee meisjes, Hannah en Milla, thuisonderwijzeres en een romantisch zieltje die vaak met haar camera in de hand de kleine gelukjes van het leven vastlegt. Met 'Meisjesmama uit de Kempen' wil ik balans creëren in onze hectische wereld. Hier draait alles om echt (be)leven: uit het hoofd, met het hart! Ontdek de kracht van bewust ouderschap, spelend opvoeden en onthaasten in de natuur.
Ben je klaar om die stressvolle gedachten aan de kant te zetten en weer te gaan genieten van kostbare tijd met je gezin? Schrijf je in voor de nieuwsbrief en ontvang praktische tips, inspiratie en exclusieve content rechtstreeks in je inbox.
Liefs, Wendy
